Nhắc đến Cà phê, chắc chắn phải nhắc đến những vùng đất núi rừng Tây Nguyên của Việt Nam. Tại đây, cà phê luôn đóng vai trò chủ lực trong việc phát triển sinh kế và cũng là linh hồn của văn hóa Tây Nguyên. Và tại vùng đất EaNam của huyện Eahleo thuộc tỉnh Đăk Lăk cũng vậy, cà phê luôn gắn bó từ thời cha ông đến nay, nuôi sống bao thế hệ và tiếp tục sống cùng người dân nơi đây. Có thế mạnh và tập quán canh tác và điều kiện khí hậu – thổ nhưỡng, nhưng đứng trước sự thay đổi không ngừng của nền kinh tế thì canh tác truyền thống gặp phải vô vàng khó khăn và thử thách. Đặc biệt là sự nan giải của câu chuyện đầu ra, hay việc mất dần thế mạnh cạnh tranh về chất lượng.
Với mục tiêu đổi mới và phát triển kinh tế trong thời đại mới, hướng tới nâng cao vị thế cây cà phê Tây Nguyên trên thị trường, HTX Nông nghiệp Dịch vụ Công Bằng EaNam đã ra đời với sự khởi xướng từ ông Huỳnh Trần Chốn – một nông dân tiên tiến chuyên canh cà phê có nhiều năm kinh nghiệm. Năm 2013, HTX chính thức thành lập với sự tham gia của 79 hộ thành viên, gồm 197 lao động. Trong đó, dân tộc thiểu số 50 người, chiếm 25,3%. Đây sẽ là sự khởi đầu đầy hi vọng và mang đến làn gió mới cho vùng quê nghèo EaNam.
Tuy nhiên, vạn sự khởi đầu nan, thời gian ban đầu không thể tránh khỏi nhiều khó khăn vướng mắc. Mặc dù đã được thành lập nhưng khi đi vào hoạt động vấp phải nhiều khó khăn về vốn huy động, cơ sở vật chất cũng như trở ngại về tập quán canh tác của các hộ thành viên. Trong đó, khó khăn lớn nhất chính là chưa tìm được đầu ra ổn định cho sản phẩm, dẫn đến HTX không đảm bảo mang lại nguồn thu nhập. Đối mặt trước khó khăn, Ban quản trị đã luôn cố gắng đoàn kết, động viên thành viên HTX tin tưởng và đồng lòng vượt qua trở ngại. Từ đó, HTX dần hoàn thiện và ổn định hoạt động theo từng năm. Đến năm 2018, cơ bản xây dựng được HTX một cách bền vững và mang lại những hiệu quả kinh tế tích cực.
Với 35 thành viên cốt lõi và vững tin trên suốt chặng đường, đến nay HTX đã và đang hoạt động với diện tích hơn 88 ha, tổng sản lượng lên đến 268 tấn cà phê. Sau hơn 5 năm phấn đấu, HTX đã đi vào hoạt động nề nếp, có quy mô, tiếp cận được thị trường và tìm được đầu ra ổn định cho sản phẩm. Từ đó, mang đến nhiều lợi ích về kinh tế cho các hộ thành viên, cải thiện mức thu nhập và điều kiện làm việc cũng như hướng đến nhiều hoạt động tích cực cho cộng đồng nơi HTX hoạt động. Với những lợi ích cụ thể và thiết thực như: hỗ trợ phân bón, men vi sinh, tổ chức các buổi tập huấn chuyển giao kỹ thuật, các buổi tham quan học hỏi mô hình,… HTX đã khẳng định được giá trị và nhận được sự đồng tình ủng hộ từ toàn thể thành viên.
Với sự tỉ mỉ từ khâu chọn giống và vật tư, sự đầu tư trong chuyển giao kinh nghiệm trồng trọt và cả sự bám sát trong suốt quá trình trồng cho đến thu hoạch, chất lượng cà phê của HTX Công bằng Eanam luôn đảm bảo thực hiện nghiêm túc theo các quy chuẩn quốc tế, cụ thể là việc tuân thủ theo sự hướng dẫn từ Fair Trade. Có thể thấy, hạt cà phê Eanam khi khi thu hoạch luôn đủ độ chín tự nhiên, giữ được mùi hương chuẩn, được bảo quản và chế biến bằng những phương thức tối ưu nhất. Từ đó, sản phẩm làm ra luôn mang đến dấu ấn sâu đậm trong lòng người lựa chọn.
Mặc dù còn nhiều thử thách phía trước cần đương đầu, nhưng tập thể HTX luôn tâm niệm phải sẻ chia lợi ích cùng cộng đồng và địa phương, được cụ thể hóa bằng nhiều hoạt động như: hỗ trợ người nghèo ăn Tết, tổ chức trung thu cho thiếu nhi, ủng hộ các phong trào do địa phương tổ chức, đồng hành cùng hội phụ nữ và hội thao bóng đá,… Với nhiều hoạt động tích cực, HTX ngày càng nhận được sự tin tưởng từ chính thành viên, những người xung quanh và cả chính quyền địa phương. Trong tương lai, HTX sẽ tiếp tục phấn đấu tiếp tục phát triển bền vững, nâng cao thu nhập và mở rộng quy mô hoạt động để hướng đến góp phần nâng cao giá trị cây Cà phê đất Việt.